SHBA dhe Britania e Madhe do të ndajnë teknologjinë dhe ekspertizën e tyre me Australinë për ta ndihmuar atë në ndërtimin e nëndeteseve me energji bërthamore si pjesë e një pakti të ri të saposhpallur të mbrojtjes ndërmjet tre vendeve. Ky veprim ka ngjallur zemërim në Francë që kishte pasur një marrëveshje të mëparshme për të furnizuar Australinë me nëndetëse me motorrë nafte.
Nuk janë vetëm francezët që janë të zemëruar, shkruan CNN. Grupet anti-bërthamore në Australi dhe shumë qytetarë po shprehin zemërim për marrëveshjen, dhe e mendojnë si një Kal Troje për një industri nukleare, së cilës kombi I ka rezistuar për dekada të tëra.
Kryeministrja e Zelandës së Re, Jacinda Arden foli personalisht me homologen e saj australiane Scott Morrison për ti thënë se anijet nuk do të ishin të mirëpritura në ujrat e vendit të saj që ka qenë një zonë jobërthamore që nga viti 1984.
Gjashtë vende – Britania, SHBA, Kina, Rusia, India dhe Franca kanë flotën e tyre të energjisë bërthamore dhe shumë ekonomi të zhvilluara, duke përfshirë ShBA dhe UK përdorin energjinë miks. Në Francë, 70% e energjisë elektrike është nukleare. Atëherë pse gjithë kjo zhurmë?
Si prodhohet energjia bërthamore?
Sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë, fuqia bërthamore është kontributori I dytë më I madh në botë në energjinë elektrike me karbon të ulët, përvec hidrocentraleve. Ajo përbën 10 përqind të energjisë elektrike në botë, të prodhuar nga pak më shumë se 440 reaktorë të energjisë. Fuqia vjen nga një process I njohur si nndarje bërthamore, që përfshin ndarjen e atomeve të uraniumit në një reactor që ngroh ujin për të prodhuar avull. Ky avull përdoret për të rrotulluar turbinat të cilat prodhojnë energjinë elektrike.
Uraniumi është një metal I rëndë që gjendet në shkëmbinj dhe shtratin e detit dhe është një element I fuqishëm. Një topth uranium I pasuruar, sa madhësia e një gome në fund të lapsit – përmban të njëjtën energji si një ton qymyr apo tre fuci vaji sipas Hitachi Nuclear Energy.
Ndërsa procesi në vetvete nuk gjeneron emetime, lëshohen gazëra serë dhe procesi I pasurimit mund të jetë karbon intesiv.
A është nuklearja e rinovueshme?
Përgjigja e thjeshtë është “jo”. Energjia e prodhuar nga termocentralet bërthamore është e rinovueshme në vetvete dhe avulli I prodhuar nga reaktorët bërthamorë mund të riciklohet dhe kthehet përsëri në ujë për tu përdorur përsëri në procesin e ndarjes bërthamore. Materialet e përdorura në prodhimin e tij, megjithatë, nuk janë të rinovueshme – metali është teknikisht I kufizuar. Por ekziston një argument që mund të përdoret në mënyrë të qëndrushme; burimet e uraniumit në të gjithë botën janë aq të mëdha sa ekspertët e enegjisë nuk e parashikojnë të mbarojnë.
Shumë grupe që kundërshtojnë energjinë bërthamore e bëjnë për shkak të shkatërrimit të mjedisit të shkaktuar nga minierat e uraniumit.
Qeveritë në shumë pjesë të botës po mbështeten në energjinë bërthamore për të ndihmuar dekarbonizimin e ekonomive të tyre. Konsiderohet gjerësisht si një mënyrë efikase për prodhimin e energjisë elektrike dhe në varësi të energjisë së përdorur për të minuar dhe pasuruar uraniumin, mund të jetë potencialisht një burim energjie me emetim zero.
Përtej kredencialeve të ulta të karbonit, fuqia bërthamore konsiderohet të ketë faktorin më të lartë të kapacitetit të cdo burimi energjie, që do të thotë se centralet bërthamore funksionojnë me fuqi maksimale për më shumë kohë sesa llojet e tjera. Në SHBA ato funksionojnë me kapacitet të lartë, 92.5 përqind të kohës, tregojnë raportet e qeverisë. Për qymyrin është rreth 40% dhe era është 35%.
Energjia bërthamore mund të parandalojë që miliona emetime të hyjnë në atmosferë cdo vit në krahasim me lëndët djegëse fosile.
Nuk është vetëm Australia. Shumë vende kanë vendosur të ndalojnë zhvillimet nukleare që nga tragjedia e Fukushimës në 2011 në Japoni. Termocentrali bërthamor atje ra pre e një tcunami dhe tërmeti që tregoi se dështoi funksionimi I sistemit të ftohjes, duke pasur me shpërthime dhe lejime të emetimit të radioaktivitetit në atmosferë. Ka qenë tragjedia më e madhe nukleare që nga Cernobili 1986 ku një test shkoi gabim dhe pati shpërthim dhe zjarr duke lëshuar radioaktivitet në ajër. 31 persona vdiqën në atë aksident ndërkohë shumë të tjerë humbën jetën për shkak të ekspozimit në radioaktivitet gjatë viteve, dhe janë vlerësuar dhjetëra qindra të tillë.
Discussion about this post